Podsumowujemy pandemię. Wykaz obostrzeń wprowadzanych w związku z koronawirusem

Adobe Stock

· Na przestrzeni dwóch lat obowiązywania na terenie Polski stanu epidemii Covid-19, wprowadzano liczne ograniczenia swobód i wolności, mające przyczynić się do ograniczenia transmisji wirusa Sars CoV–2.

· Najnowsze rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, zniosło większość obowiązujących dotychczas obostrzeń.

· Lista restrykcji wprowadzonych w celu walki z epidemią dotyczy takich sfer, jak działalność handlowa, działalność gastronomiczna, fryzjerstwo i kosmetyka, działalność kasyn, hotelarstwo, działalność sportowa, organizacja imprez, wolność zgromadzeń, działalność parków rozrywki itp., kultura, rozrywka, edukacja, działalność bibliotek, praktyki religijne, przemieszczanie się, transport, administracja, działalność lecznicza i inne.

· Prezentowane zestawienie ukazuje rozmiar regulacji prawnych, które miały przyczynić się do walki z epidemią oraz pozwala ocenić z perspektywy czasu ich zasadność i skuteczność.

POBIERZ ZESTAWIENIE - LINK

„Lista nie wszystkich, ale tylko najważniejszych, ograniczeń wolności i praw jednostki wprowadzonych podczas epidemii Covid-19 pomieściła się w tabeli na ponad 100 stronach. To ukazuje skalę ingerencji w wolności i prawa człowieka, opartej zresztą na wątpliwej jakości podstawie prawnej” – podkreśla Łukasz Bernaciński, członek Zarządu Instytutu Ordo Iuris.

Najnowsze regulacje dotyczące obostrzeń związanych z epidemią Covid-19, zawarte w Rozporządzeniu Rady Ministrów z 25 marca 2022 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, przywracają niemal w całości rzeczywistość sprzed marca 2020 roku. Zniesiony został obowiązek izolacji i kwarantanny, prowadzenie działalności gospodarczej nie podlega żadnym ograniczeniom mającym powstrzymać rozprzestrzenianie się wirusa SarsCoV–2. Obowiązek zasłaniania ust i nosa przy pomocy maseczki pozostaje aktualny w odniesieniu do budynków, w których prowadzona jest działalność lecznicza oraz aptek.

Aktualne przepisy wydają się być o wiele mniej dolegliwe, niż te, które obowiązywały na przestrzeni dwóch lat restrykcji wdrażanych w związku z epidemią koronawirusa. Instytut Ordo Iuris, od początku ich wprowadzania, z uwagą przyglądał się tworzonemu prawodawstwu, wielokrotnie zwracając uwagę na fakt, że kryzys wywołany epidemią nie może usprawiedliwiać działań legislacyjnych niezgodnych z Konstytucją. W publikowanych raportach, analitycy omawiali zagadnienia prawne, zdrowotne i ekonomiczne wprowadzanych obostrzeń sanitarnych. Opinie prawne dotyczące projektów ustawodawczych poddawały szczegółowej analizie wpływające do sejmu propozycje rozwiązań, często oceniając je krytycznie w zakresie celowości. Eksperci Instytutu wielokrotnie udzielali pomocy prawnej Polakom niepotrafiącym się odnaleźć w przestrzeni stale zmieniających się przepisów i restrykcji.

W ciągu ostatnich dwóch lat do walki z epidemią Covid-19 w Polsce wykorzystywano rozmaite narzędzia osadzone w licznych rozporządzeniach. Rozprzestrzenianiu się wirusa SarsCoV-2 miały zapobiec m.in. liczne ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej, takie jak zamknięcie punktów gastronomicznych oraz instytucji związanych z kulturą i rozrywką czy aktywnością fizyczną. Czasowo zawieszono stacjonarne zajęcia w szkołach, ustanowiono zakaz wstępu do lasu czy zakaz wypożyczania rowerów miejskich. Liczne restrykcje dotyczyły samego sposobu i możliwości przemieszczania się, wskazując obowiązkową odległość, którą powinni utrzymywać ludzie spacerujący ulicą. Wprowadzano też zakazy przemieszczania się osób w określonym wieku w konkretnych godzinach. Wprowadzono także godzinę policyjną w nocy sylwestrową w 2020 r. Zakazano sprowadzania zwłok zza granicy, ograniczono możliwość uczestnictwa w uroczystości pochówku. Restrykcje wprowadzono także w zakresie możliwości sprawowania kultu religijnego.

Te i inne ograniczenia swobód i wolności zostały zebrane przez ekspertów Ordo Iuris i zaprezentowane w formie tabeli. Zestawienie to ukazuje przegląd wybranych obostrzeń wprowadzonych w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się wirusa Sars-CoV-2 w czasie epidemii Covid-19 z podziałem na obszary, których dotyczyły, jak: działalność handlowa, działalność gastronomiczna, fryzjerstwo i kosmetyka, działalność kasyn, hotelarstwo, działalność sportowa, organizacja imprez, wolność zgromadzeń, działalność parków rozrywki itp., kultura i rozrywka, animacja i edukacja, działalność bibliotek, praktyki religijne, przemieszczanie się, transport, administracja, działalność lecznicza i inne. Lista ograniczeń wskazuje podstawę prawną wprowadzającą dane restrykcje wraz z czasem ich obowiązywania. Przygotowane zestawienie pozwala z perspektywy czasu ocenić rozmiar wprowadzanych instrumentów prawnych, mających przyczynić się do wygaszenia epidemii koronawirusa, a także ocenić ich zasadność i skuteczność. Pogłębiona refleksja w tym zakresie z pewnością pozwoli na prowadzenie sprawnych działań w przypadku ewentualnego wzrostu liczby zachorowań.